ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩපිළිවෙළ රට තුළ ශක්තිමත් ආකාරයට ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා රනිල් – රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව නීති ප්‍රතිසංස්කරණ රාශියක් හඳුන්වා දෙන ලදී. ජාතික ජන බලවේගය ඉදිරිපත් කර ඇති අයවැය දෙස බැලීමේදී ද පෙනෙන්නේ සුළු වෙනස්කම් සහිතව එම ප්‍රතිසංස්කරණ ඉදිරියට පවත්වාගෙන යාමට අමතරව ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩපිළිවෙළ රට තුළ ශක්තිමත් කිරීමට තවත් නීති ප්‍රතිසංස්කරණ එකතු කිරීමක් මේ ආණ්ඩුව සිදුකරන බවයි.
එහිදී විශේෂයෙන් ආයෝජකයින් දිරිමත් කිරීමට මෙන්ම රාජ්ය දේපොළ පෞද්ගලීකරණය කිරීම සඳහා අවශ්‍ය නීති ප්‍රත්තිසංස්කරණ තිබේ.
සංශෝධිත විදුලිබල පනත කඩිනමින් සම්මත කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක පැවසීම ඉන් එක් උදාහරණයකි. ඊට අමතර පොදු – පෞද්ගලික හවුල්කාරිත්ව ආයෝජන කළමනාකරණ පනත තවත් උදාහරණයකි.
ඊට අමතරව තවත් නීති ප්‍රතිසංස්කරණ කිහිපයක්ම හදුන්වා දීමට යෝජනා වි තිබේ.
මුදල් අමාත්‍යවරයා වශයෙන් ජනාධිපති දිසානායක විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද 2025 අයවැය ලේඛනයේ පහත සඳහන් නීති ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහන් වේ.
- රාජ්ය ආයතන අතර තොරතුරු හුවමාරු කිරීමේ පනත
විශේෂයෙන්ම දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, රේගු දෙපාර්තමේන්තුව, ආනයන හා අපනයන පාලන දෙපාර්තමේන්තුව, වාහන ලියාපදිංචි කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළු අදාළ රාජ්ය ආයතන අතර තොරතුරු බාධාවකින් තොරව හුවමාරු කර ගැනීමට පහසුකම් සැලසීම සඳහා, රාජ්ය සේවාවන්හි කාර්යක්ෂමතාව ඉහළ නැංවීම සහ රාජ්ය ආදායම් නිසි ලෙස එකතු කිරීම සහතික කිරීම සඳහා “රාජ්ය ආයතන අතර තොරතුරු හුවමාරුව” පිළිබඳ නව පනතක් හඳුන්වා දීමට නියමිතය.
- ආයෝජන ආරක්ෂණ පනත
ආයෝජකයින්ගේ අයිතිවාසිකම් සුරක්ෂිත කිරීම සහ විදේශ ආයෝජන සඳහා හිතකර පරිසරයක් සැපයීම සඳහා පුළුල් නව නීති සම්පාදනයක් හඳුන්වා දෙනු ඇත.
- රාජ්ය ව්යාපාර ව්යවසාය කළමනාකරණ පනත
නිදහස ලැබීමෙන් පසු, රාජ්ය ව්යවසාය දේශපාලනීකරණය සහ වැරදි කළමනාකරණය හේතුවෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික සංවර්ධනය සැලකිය යුතු ලෙස අඩාල වී ඇත. වසර ගණනාවක් පුරා, විවිධ ආන්ඩු මෙම බොහෝ ව්‍යවසායන් සඳහා පුද්ගලීකරණ ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කර ඇත; කෙසේ වෙතත්, අපේක්ෂිත අරමුණු සම්පූර්ණයෙන් සාක්ෂාත් කර ගෙන නොමැත. එබැවින් රාජ්ය ව්යාපාර ඵලදායී ලෙස කළමනාකරණය කිරීම සහතික කිරීම සඳහා නව නීති රාමුවක් හඳුන්වා දෙනු ලබන අතර, එමගින් එම ව්යවසාය දේශපාලන බලපෑමෙන් තොර ව්‍යවසායන් නිර්මාණය කර මහජනතාවට උසස් තත්ත්වයේ භාණ්ඩ හා සේවා සපයන වාණිජමය වශයෙන් මෙහෙයවන ආයතන ලෙස ක්‍රියාත්මක වීමට හැකි වනු ඇත. අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල ස්වාධීනව පත් කිරීම සහතික කිරීම මගින් එම ව්යාපාර ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රවීණයන් විසින් කළමනාකරණය කිරීමට මෙම නීතිය මඟින් තවදුරටත් හැකියාව ලැබේ.
- පොදු – පෞද්ගලික හවුල්කාරිත්ව ආයෝජන කළමනාකරණ පනත
මෙම නව නීතිය රටේ වේගවත් ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා තීරණාත්මක සාධකයක් වන රාජ්ය අංශය සමඟ සහයෝගයෙන් විදේශීය හා දේශීය පෞද්ගලික ආයෝජන දිරිමත් කිරීමට අදහස් කෙරේ. ආයෝජන සඳහා ආකර්ශනීය නීතිමය රාමුවක් නිර්මාණය කිරීම සහ හවුල්කාරිත්වයන් ලෙස එවැනි ආයෝජන සිදු කිරීම, මහජන සහ රජයේ සහයෝගය ලබා දීම මෙහි අරමුණයි. ආයෝජක විශ්වාසය වැඩි දියුණු කිරීම මගින්, නීතිය මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය ආයෝජන දිරිමත් කිරීම, එවැනි ආයෝජන සඳහා ආරක්ෂාව ශක්තිමත් කිරීම සහ වඩාත් විශ්වාසදායක සහ පුළුල් ආයෝජන පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම මෙන්ම එවැනි හවුල්කාරිත්වයන් නිසා ඇතිවන මූල්‍ය අවදානම් අවම කිරීම ද සිදු කෙරේ.
- සංඛ්යා ලේඛන පනත
උසස් තත්ත්වයේ දත්ත වෙත ප්‍රවේශ වීම සහ ඒවා විශ්ලේෂණය කිරීම ආර්ථික සංවර්ධනය සහ පාලනය සඳහා ඉතා වැදගත් වේ. ශ්‍රී ලංකාවේ ජනගහන සංඛ්‍යාලේඛන සහ සංගණනය පාලනය කරන දිගුකාලීන නීති සම්පාදනය වෙනුවට යාවත්කාලීන ක්‍රමවේදයන් සහ සංකල්ප ඇතුළත් කරමින් නව සංඛ්‍යාලේඛන පනතක් හඳුන්වා දෙනු ඇත. නව තාක්ෂණික ක්‍රමවේද ඔස්සේ කාර්යක්ෂම ජන සංගණනයක් සිදුකිරීමටත්, ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව මගින් පාලනය සඳහා එක්රැස් කරන සංගණන දත්ත භාවිතය ඉහළ නැංවීමටත්, පෞද්ගලික ආයතන සමඟ දත්ත හුවමාරු කර ගැනීමටත්, රටේ ආර්ථික වර්ධනයට ඉවහල් වන පුළුල් දත්ත හා තොරතුරු ගබඩාවක් පිහිටුවීමටත් මෙමගින් නව පරිසරයක් නිර්මාණය වනු ඇත.
- තක්සේරු පනත
රජයේ තක්සේරු දෙපාර්තමේන්තුවේ කළමනාකරණය සඳහා නව නීති සම්පාදනය කිරීමට රජය අපේක්ෂා කරයි. වසර සියයක් පැරණි වත්මන් දෙපාර්තමේන්තුව එහි කාර්යභාරය වඩාත් ඵලදායී හා ආර්ථික සංවර්ධනයට හිතකර ලෙස පරිවර්තනය කිරීම සඳහා වැඩිවන ඉල්ලුම සපුරාලීම සඳහා නවීකරණය කළ යුතුය. දෙපාර්තමේන්තුවේ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කිරීම මඟින් රාජ්ය වත්කම්වල කාලීන තක්සේරුවක් සිදුකිරීමටත්, එමගින් පළාත් පාලන ආයතනවලට ආදායම් වැඩි කිරීමටත්, තක්සේරු සේවා මහජනතාවට වඩාත් ප්‍රවේශ විය හැකි බවටත් පත්කිරීමට හැකිවනු ඇත.
- රාජ්ය වත්කම් කළමනාකරණ පනත
එම දේපල ඵලදායී ලෙස භාවිතා කිරීම, නිසි නඩත්තුව සහ ප්‍රශස්ත අගය නිස්සාරණය කිරීම සහතික කිරීම සඳහා මූල්‍ය නොවන වත්කම් කළමනාකරණය සඳහා නව නීති සම්පාදනය කිරීමට රජය අදහස් කරයි. ඒ අනුව, රාජ්ය ආයතනවල මූල්‍ය නොවන වත්කම් කළමනාකරණය සඳහා අවශ්‍ය නෛතික පදනම සැපයීමට අවශ්‍ය විධිවිධාන සම්පාදනය කිරීමට මෙම නව නීති සම්පාදනය අපේක්ෂා කරන අතරම, මෙම වත්කම්වල තොරතුරු වාර්තා කිරීම සහ වාර්තා කිරීම සඳහා ආයතනික අනුකූලතාව සහතික කිරීම සහ එමඟින් පොදු දේපළ ආරක්ෂා කිරීම සහ නිසි ලෙස කළමනාකරණය කිරීම සක්‍රීය කරයි.
- රාජ්ය ප්රසම්පාදන නීතිය
භාණ්ඩ, වැඩ සහ සේවා ප්‍රසම්පාදනය රාජ්ය වියදම්වලින් සැලකිය යුතු කොටසක් සඳහා දායක වේ. ප්රසම්පාදන ආශ්‍රිත අක්‍රමිකතා ද දූෂණ අවදානම්වල වැදගත් මූලාශ්‍රයක් වී ඇත. එබැවින් රටේ ආර්ථික සංවර්ධනයට සහාය වීම සඳහා පොදු ප්රසම්පාදන නීතියක් හඳුන්වා දීම කාලෝචිත අවශ්‍යතාවයකි. මෙම නීති සම්පාදනය මගින් ප්‍රශස්ත කාර්ය සාධනය, මුදලට වටිනාකම, තරඟකාරිත්වය සහ විනිවිදභාවය ප්‍රවර්ධනය කිරීම මගින් මහජන මුදල් කාර්යක්ෂමව භාවිතා කිරීම සහතික කෙරෙන අතරම දූෂණය වළක්වයි.
- ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය සහ ණය නියාමන අධිකාරී පනත
2006 අංක 6 දරන පවතින ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය පනතේ අඩුපාඩු සපුරාලීම සඳහා රජය නව නීතියක් වන “ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය සහ ණය නියාමන අධිකාරී පනත” හඳුන්වා දීමට සැලසුම් කරයි. වත්මන් ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය පනත ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය කර්මාන්තයේ පුළුල් නියාමනයක් සහ අධීක්ෂණයක් සපයන්නේ නැත. ඊට අමතරව, පාරිභෝගික ආරක්ෂාව සහ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන විසින් වෙළඳපල හැසිරීම නියාමනය කිරීම කෙරෙහි ප්‍රමාණවත් අවධානයක් එහි නොමැත – වර්තමාන සන්දර්භය තුළ විශේෂයෙන් වැදගත් වන ගැටළු. එබැවින්, මෙම වසරේ නව නීතිය හඳුන්වාදීමට රජය ප්‍රමුඛත්වය දී ඇත.
- මුදල් විශුද්ධිකරණයට එරෙහි වීම සහ ත්‍රස්තවාදයට මුදල් සැපයීම මැඩපැවැත්වීම (AML/CFT) රාමුව ශක්තිමත් කිරීම සහ ත්‍රස්තවාදයට මුදල් සැපයීම මැඩපැවැත්වීම (AML/CFT) රාමුව රටක ආර්ථික සංවර්ධනයේ සහ පාලනයේ තීරණාත්මක අංගයක් බවට පත්ව ඇත. ශක්තිමත් AML/CFT රාමුවක් මූල්‍ය අංශයේ අඛණ්ඩතාව ප්‍රවර්ධනය කරන අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතීන්ට අනුකූල වීම සහතික කරයි. 2005 අංක 25 දරන ත්‍රස්තවාදී මූල්‍යකරණය අත්හිටුවීමේ සම්මුතිය, 2006 අංක 5 දරන මුදල් විශුද්ධිකරණය වැළැක්වීමේ පනත සහ 2006 අංක 6 දරන මූල්‍ය වාර්තාකරණ පනත ශ්‍රී ලංකාවේ AML/CFT රාමුවට සහාය දක්වන සහ ශක්තිමත් කරන මූලික නීති වේ. මෙම නීති සංශෝධන රටේ AML/CFT තන්ත්‍රය තවදුරටත් වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය ලෙස හඳුනාගෙන ඇති අතර, ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතීන්ට අනුකූලව මූල්‍ය ගනුදෙනු වලදී ශ්‍රී ලංකාවේ තාක්ෂණික නිපුණතාවය සහ කාර්යක්ෂමතාව පෙන්නුම් කරයි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, රජය මෙම සංශෝධනවලට ප්‍රමුඛත්වය දී ඇති අතර, අත ළඟ ඇති ගැටළු විසඳීමේ වැදගත්කම හඳුනා ගනී.
-
1971 අංක 14 දරන වී අලෙවි මණ්ඩල පනත සංශෝධනය කිරීම
වී සහ සහල් වෙළඳපොලේ සමකාලීන අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා 1971 අංක 14 දරන වී අලෙවිකරණ පනත සංශෝධනය කිරීමට රජය සැලසුම් කරයි. යෝජිත සංශෝධනය මගින් වී සහ සහල් තොග ගබඩා කිරීම සඳහා නියාමන යාන්ත්‍රණයක් ස්ථාපිත කරනු ඇති අතර, පවතින බලපත්‍ර විධිවිධාන සහ අනෙකුත් අදාළ රෙගුලාසි ශක්තිමත් කරනු ඇත. (කොළඹ/පෙබරවාරි 17/2025)
